ΠΟΛΥΠΟΔΕΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ

ΗΛΙΑΔΗΣ Χ. ΜΑΡΙΟΣ
Ειδικός Γαστρεντερολόγος
Τραπεζούντος 60 και Μεταμορφώσεως 23 (γωνία) 1ος όροφος
Καλαμαριά (απέναντι από τα Goodys)
Τηλ:2310441023 κιν:6946682983 
e-mail:iliadismarios@gmail.com
blog:iliadismarios.blogspot.com

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΘΟΥΝ ΣΕ ΠΟΛΥΠΟΔΑ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ

• Τι σημαίνουν οι όροι πολύποδας και πολυποδίαση ορθού-παχέος εντέρου;
• Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι πολυπόδων;
• Υπάρχει σχέση μεταξύ καρκίνου και πολυπόδων του παχέος εντέρου;
• Πώς γίνεται  η διάγνωση του πολύποδα;
• Δίνουν οι πολύποδες συμπτώματα;
• Έχουν  μερικά άτομα  υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου  για καρκίνο του παχέος εντέρου ;
• Πώς γίνεται ο προσδιορισμός των πολυπόδων ανάλογα με τον κίνδυνο του καρκίνου;
• Τι κάνει κανείς όταν  ανακαλύπτει ένα πολύποδα;
• Ποια είναι η παρακουλούθηση μετά την αφαίρεση ενός πολύποδα;
• Πρέπει κάποιος να παρακολουθείται αν δεν έχει αδενωματώδη πολύποδα;
• Τι είναι η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση;

1. Τι σημαίνουν οι όροι πολύποδας και πολυποδίαση ορθού-παχέος; 
Ο  πολύποδας ορθού-παχέος είνα είναι ένας μικρός όγκος που προεξέχει στο εσωτερικό τοίχωμα του παχέος εντέρου και δεν προδικάζει ιστολογικά τη φύση του. Ο πολύποδας μπορεί να είναι άμισχος η έμμισχος, καλοήθης ή κακοήθης.
Ένα αδένωμα  μπορεί να εμφανίσει σύγχρονα αδενοκαρκίνωμα στην επιφάνεια του.
Όταν οι πολύποδες είναι πολλοί, μιλάμε για πολυποδίαση.
.
2.Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι πολυπόδων;
Υπάρχουν τέσσερα διαφορετικά είδη  καλοήθων  πολυπόδων παχέος.
- Ο αδενωματώδης πολύποδας προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων των αδένων
του Lieberkühn. Η  ταξινόμηση  από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας διακρίνει τρεις τύπους ιστολογικά:
α)σωληνώδες αδένωμα (75%)
β)σωληνολαχνωτό αδενώμα (20%)
γ)λάχνωτό αδένωμα (5%).

Πολύποδας του παχέος εντέρου.
Το αδένωμα είναι το μόνο που μπορεί να μετατραπεί σε καρκίνο. Η δυσπλασία  έχει προηγηθεί
του καρκίνου. Περιγράφονται δύο βαθμοί δυσπλασίας: χαμηλού βαθμού  και υψηλού βαθμού. Η παρουσία των αδενωμάτων αυξάνεται με την ηλικία, φθάνοντας να είναι 30% σε ατόμα ηλικίας 65 ετών.
-Ο υπερπλαστικός πολύποδας είναι απλή προέκταση των κρυπτών των οποίων το περίγραμμα
στο εσωτερικό τοίχωμα του παχέος παίρνει scalloped εμφάνιση.
-Ο νεανικός πολύποδας σχηματίζεται από κύστεις που αναπτύχθηκαν στο χορίου που είναι συχνά φλεγμονώδης.
- Ο ψευδο-φλεγμονώδης πολύποδας σχηματίζεται  από  βλεννογόνο και κοκκιώδη ιστό. Υπάρχει  νησίδα υγιούς ιστού μετά την επούλωση των ελκών της ελκώδης κολίτιδας και της νόσο του Crohn.

3. Υπάρχει σχέση μεταξύ καρκίνου και πολυπόδων του παχέος εντέρου;                                          Ο καρκίνος (αδενοκαρκίνωμα)-αναπτύσσεται πιο συχνά από ένα αδένωμα.
Αυτός  μπορεί να είναι έμμισχος, άμισχος ή ακόμα επίπεδος.
Ο κίνδυνος του καρκίνου αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό, το μέγεθος των αδενωμάτων (1 cm) και το ποσοστό του λαχνωτού στοιχείου.
Ο εντοπισμός και η αφαίρεση των αδενωμάτων μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και την θνησιμότητααπό από αυτόν.
Η ανίχνευση των αδενωμάτων (και των πρώιμων μορφών του καρκίνου), μπορεί να γίνει είτε μέσω μιας μαζικής εξέτασης του πληθυσμού (με την έρευνα για την παρουσία αίματος στα κόπρανα  με μια μέθοδο που λέγεται Hemoccult) είτε σε ατομικό επίπεδο με την εξέταση ασθενών που επισκέπτονται το γιατρό τους για προληπτικό έλεγχο.
Εστίες καρκίνου βρίσκονται σε αδένωμα με μέγεθος λιγότερο από 1 cm  σε ποσοστό  περίπου 1%
σε  σωληναριακά αδενώματα, 12% σε σωληνολαχνωτά αδενωμάτα και 15% σε λαχνωτά αδενώματα.

4. Πώς είναι η διάγνωση του πολύποδα;

Τα μέσα για την διάγνωση των πολυπόδων είναι: σιγμοειδοσκόπηση(περιορισμένη κολονοσκόπηση)  η ολική  κολονοσκόπηση και ο έλεγχος με βαριούχο υποκλυσμό.
Η πιο ειδική και ευαίσθητη μέθοδος είναι  η ολική κολονοσκόπηση.  Επιτρέπει την αφαίρεση του μεγαλύτερου μέρους των πολυπόδων.

5. Προκαλούν οι πολύποδες  συμπτώματα;

Όχι. Συνήθως οι πολύποδες είναι ασυμπτωματικοί και ανακαλύπτονται  κατά τη διάρκεια εξετάσεων που πραγματοποιούνται για τις ακόλουθες ενδείξεις:

• πρόσφατες διαταραχές του εντέρου
• λειτουργικές διαταραχές του εντέρου
• αιμορραγία από το ορθό
• σιδηροπενική αναιμία
• θετική  εξέταση για αίμα στα κόπρανα
• ελέγχος σε άτομα με υψηλό κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου.

6. Έχουν μερικά άτομα  υψηλότερο κίνδυνο  για καρκίνο του παχέος εντέρου ;

Ο πληθυσμός στο σύνολό του, χωρίς οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου θεωρείται ότι βρίσκονται σε  μέσο κίνδυνο μεσοπρόθεσμα. Εκτιμάται ότι  υπάρχει 5% κίνδυνος για καρκίνο του παχέος εντέρου πριν την ηλικία των 70.
Ο πληθυσμός υψηλού κινδύνου περιλαμβάνει:
-  Ασθενείς που έχουν ιστορικό ορθοκολίτιδας, καρκίνου, αδενωματώδων πολυπόδων πάνω
από 1 cm ή  πολύποδα με λαχνωτά στοιχεία, ή τουλάχιστον δύο αδενωμάτων στο ορθό και στο παχύ.
- Άτομα με οικογενειακό ιστορικό  πρώτου βαθμού (πατέρας, μητέρα, αδέλφια, αδελφές) που έχουν καρκίνο του παχέος εντέρου η με αδένωμα μεγαλύτερο από 1 cm.
- Σε ασθενείς με πάνω από  10 έτη  πανκολίτιδα που  οφείλεται σε ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του
Crohn.
Θεωρούνται υψηλού  κινδύνου  οι ασθενείς που ανήκουν σε οικογένειες όπου υπάρχει
οικογενή αδενωματώδη πολυποδίαση  ή HNPCC (από μη κληρονομική-πολυποδίαση καρκίνος του παχέος εντέρου(σύνδρομο Lynch) που είναι μια κληρονομική μη πολυποδισσιακή μορφή καρκίνου παχέος εντέρου.
Σε αυτό το σύνδρομο, καρκίνοι εμφανίζονται σε μικρότερη ηλικία (πριν από τα 50 χρόνια) και βρίσκονται κυρίως μετά την αριστερή κολική  καμπή προς το τυφλό σε αντίθεση με τον σποραδικό καρκίνο.

Τα ακόλουθα κριτήρια χρησιμοποιήθηκαν για τη διάγνωση:
- Να υπάρχουν  τουλάχιστον τρεις γονείς που να έχει διαγνωστεί καρκίνος του παχέος εντέρου και να είναι πρώτου βαθμού συγγενής των άλλων δύο.
- Να έχουν προσβληθεί τουλάχιστον 2 συνεχόμενες γενεές.
- Ο καρκίνος  να έχει ανακαλυφθεί πριν από την ηλικία των 50 ετών.
- Σε αυτά θα προστεθεί η παρουσία  καρκίνου  που  συνδέεται επιδημιολογικά (όπως ενδομήτριο).
Σε περίπτωση που υπάρχουν υπόνοιες HNPCC, το πρώτο βήμα είναι να διερευνηθεί  ο φαινότυπος RER  (λάθος πολλαπλασιαμού) στον πολύποδα ή στον  καρκίνο. Πρέπει να γίνει γενετική έρευνα στα μέλη της οικογένειας.

7. Πώς πρέπει να γίνει η έρευνα των πολύποδων σε σχέση με τον κίνδυνο για καρκίνο;

Δεν υπάρχει καμία ανάγκη για έλεγχο  σε  ασθενείς που βρίσκονται σε χαμηλό κίνδυνο.
Σε άτομα με μέσο κίνδυνο, μια μέθοδος ανίχνευσης μπορεί να θεωρηθεί η αναζήτηση αίματος στα κόπρανα  η  η κολονοσκόπηση.
Σε άτομα υψηλού κινδύνου, είναι αναγκαίο να εκτελεστεί μια ολική κολονοσκόπηση στην ηλικία των 45 ετών. Αν ο γονέας είχε  πολύποδα παχέος εντέρου πριν από την ηλικία των 55 χρόνων κατά τη στιγμή της ανακάλυψης του καρκίνου του παχέος εντέρου,ο  έλεγχος πρέπει να αρχίσει 10
έτη πιο νωρίς .
Σε άτομα με πολύ υψηλού κίνδυνο για (HNPCC), η ολική  κολονοσκόπηση ελέγχου θα πρέπει να αρχίσει ανάμεσα στα  20 και 25 έτη  ή 5 χρόνια πριν από την ηλικία του πρωιμότερου καρκίνου στην οικογένεια, και να συνεχίσει με κολονοσκόπηση κάθε 2 χρόνια.

8. Τι συμβαίνει όταν κάποιος ανακαλύπτει ένα πολύποδα;

Κάθε πολύποδας που διαπιστώνεται πρέπει να:
- αφαιρείται με βρόγχο διαθερμίας ή με λαβίδα ή, ελλείψη αυτού, να καταστραφεί με ηλεκτροκαυτηρίαση κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης. 
- Να αφαιρεθεί χειρουργικά, αν  η ενδοσκοπική εκτομή δεν είναι εφικτή.
Η ιστοπαθολογική μελέτη είναι μέρος της ρουτίνας μετα την πολυπεκτομή, και ελέγχει τα εξής:
- γίνεται αναζήτηση της ύπαρξης αδενώματος , και σε περίπτωση αδενώματος την ύπαρξη η όχι δυσπλασίας.
- γίνεται  εκτίμηση του βαθμού της δυσπλασίας.
- και σε περίπτωση κακοήθους μετατροπής, ο βαθμός της εισβολής στον υποβλεννογόνιο χιτώνα, ιδιαίτερα σε έμμισχους πολύποδες.

9. Ποια είναι η επιτήρηση μετά την αφαίρεση ενός πολύποδα;

Χρειάζεται η παρακουλούθηση σε ύπαρξη μόνο αδενωματωδών πολυπόδων με κολονοσκόπηση.
Κολονοσκόπηση ελέγχου πρέπει να γίνει μετά από 2 χρόνια, αν υπήρχε αδένωμα 1 cm
και  εάν υπήρχαν τουλάχιστον δύο αδενώματα, ή αν υπήρχε λαχνωτό στοιχείο, και υπό την προϋπόθεση ότι η αρχική κολονοσκόπηση  ήταν καλής ποιότητας. Μετά από ένα αρνητικό αποτέλεσμα και καλής ποιότητας κολονοσκόπηση η επόμενη κολονοσκόπηση μπορεί να γίνει σε 5 χρόνια.
Μετά την εκτομή του άμισχων αδενωμάτων μεγαλύτερων από 2 cm ή πολλαπλών αδενωμάτων, μία ή περισσότερες κολονοσκοπήσεις μπορεί να είναι αναγκαίο να γίνουν για να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει υπολειπόμενος όγκος. Η παρακολούθηση του ασθενούς με μικρό  κίνδυνο  καρκίνου του παχέος εντέρου, στους οποίους βρέθηκε ένα μικρό  αδενώμα με μέγεθος μικρότερο από 1 cm και χωρίς  λαχνωτό στοιχείο, δεν έχει ακόμη αποτελέσει αντικείμενο συναινετικών συστάσεων για 5ετή η πιο νωρίς επιτήρηση.
Σε περίπτωση περιορισμένης μετατροπής σε καρκίνο η χειρουργική εκτομή είναι περιττή, εάν υπάρχουν όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις και απαιτήσεις:

• σίγουρη και με ασφάλεια συγκεκριμένη εκτομή με όρια ασφάλειας  μεγαλύτερα από 2 mm
• καρκίνος με καλή η μέτρια διαφοροποίηση
• δεν υπάρχουν  αγγειακά έμβολα στον υποβλεννογόνιο χιτώνα του μίσχου.

Η επιτήρηση των αδενωματωδών πολυπόδων θα πρέπει να διακόπτεται όταν φαίνεται ότι είναι απίθανο ότι προκαλεί παράταση του προσδόκιμου της ζωής.

10. Πρέπει να υπάρχει παραρακουλούθηση με κολονοσκόπηση αν ο πολύποδας δεν είναι  αδενωματώδης;

Δεν υπάρχει καμία ανάγκη να εκετελείται κολονοσκόπηση  γιαα επιτήρηση σε περιπτώσεις απλών υπερπλαστικών η νεανικών πολυπόδων. Οι φλεγμονώδεις πολύποδες δεν χρειάζονται  ιδιαίτερη επιτήρηση με κολονοσκόπηση κατά τη διάρκεια της φλεγμονώδης  νόσου  του εντέρου.

11. Τι είναι η οικογενής αδενωματώδη πολυποδίαση; 
Η οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση (FAP) είναι μια κληρονομική διαταραχή, με αυτοσωματικό κυρίαρχο χαρακτήρα, με υψηλή διεισδυτικότητα (μέσος όρος: 50% των αδελφών επηρεάζονται). Το γονίδιο APC, που είναι υπεύθυνο για την ασθένεια βρίσκεται στο μακρύ χέρι του χρωμοσώματος 5.
Σε απουσία προληπτικής κολεκτομής, η δημιουργία καρκίνου είναι αναπόφευκτη σε
ηλικία γενικά  πριν τα 40 χρόνια.Επίσης σχετίζονται με άλλους όγκους, στο πεπτικό και εκτός πεπτικού,  ιδίως στο επίπεδο του δωδεκαδακτύλου. Γενικά είναι απαραίτητη μια ολική κολεκτομή η πρωκτοκολεκτομή. Επίσης πρέπει να γίνει έρευνα στο οικογενεικό περιβάλλον όταν μια περίπτωση οικογενούς αδενωματώδους πουποδίασης έχει αναγνωριστεί.
































,