ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ(ΓΟΠΝ)

 
ΗΛΙΑΔΗΣ Χ. ΜΑΡΙΟΣ
Ειδικός Γαστρεντερολόγος
Τραπεζούντος 60 και Μεταμορφώσεως 23 (γωνία) 1ος όροφος
Καλαμαριά (απέναντι από τα Goodys)
Τηλ:2310441023 κιν:6946682983 
e-mail:iliadismarios@gmail.com
blog:iliadismarios.blogspot.com

Σε αυτή την ιστοσελίδα θα δούμε:
· Τι είναι η Γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος;
· Ποια είναι τα συμπτώματα;
· Ποια είναι τα αίτια;
· Υπάρχει γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος στα παιδιά;
· Πως θεραπεύεται;
· Τι γίνεται εάν τα συμπτώματα επιμένουν;
· Ποιες είναι οι μακροχρόνιες επιπλοκές της παλινδρόμησης;
· Ποια σημεία πρέπει να θυμόμαστε;

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΓΟΠΝ;
Η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος είναι η πιο σοβαρή μορφή παλινδρόμησης που είναι συχνή. Παλινδρόμηση προκύπτει όταν ο κατώτερος οισοφαγικός σφικτήρας ανοίγει ξαφνικά για άλλοτε άλλη περίοδο η δεν κλείνει επαρκώς και έτσι το στομαχικό περιεχόμενο ανεβαίνει στον οισοφάγο. Ονομάζεται επίσης και όξινη παλινδρόμηση γιατί τα πεπτικά υγρά που είναι όξινα ανεβαίνουν μαζί με το στομάχι. Ο κατώτερος οισοφαγικός σφικτήρας είναι ένα μυϊκό δακτυλίδι στο κατώτερο σημείο του οισοφάγου που λειτουργεί σαν βαλβίδα ανάμεσα στο στομάχι και στον οισοφάγο
Όταν συμβαίνει παλινδρόμηση , όξινα υγρά η τροφές μπορεί να φτάσουν μέχρι τη βάση της γλώσσας. Όταν το όξινο υγρό του στομάχου ακουμπήσει την επιφάνεια του οισοφάγου γίνεται αισθητό το αίσθημα του καύσου. Η παλινδρόμηση μπορεί να συμβαίνει περιστασιακά, αυτό δεν σημαίνει ότι πάσχει κανείς από τη νόσο. Επιμένουσα παλινδρόμηση που συμβαίνει περισσότερες από 2 φορές την εβδομάδα είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος που μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε πιο σοβαρα ιατρικά προβλήματα. Άτομα κάθε ηλικίας μπορεί να πάσχουν από παλινδρόμηση

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΑΣΤΡΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗΣ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ;
Το πιο συχνό σύμπτωμα της παλινδρόμησης είναι το οπισθοστερνικό καύσος, καυστικός πόνος, στο κατώτερο σημείο του θώρακα η στο άνω σημείο της κοιλιάς κεντρικά। Πολλά παιδιά κάτω των 12 ετών αλλά και αρκετοί ενήλικες έχουν παλινδρόμηση χωρίς καύσο αλλά με άλλα συμπτώματα όπως: ξηρό βήχα, συμπτώματα άσθματος η δυσφαγία


ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ;
Η αιτία που προκαλεί παλινδρόμηση δεν είναι ακριβώς γνωστή। Φαίνεται ότι μετά το φαγητό ενώ το στομάχι εργάζεται ο κατώτερος οισοφαγικός σφικτήρας χαλαρώνει। Σε αυτό μπορεί να συμβάλει και η ύπαρξη ολισθαίνουσας διαφραγματοκήλης. Διαφραγματοκήλη συμβαίνει όταν το πάνω μέρος του στομαχιού και ο κατώτερος οισοφαγικός σφικτήρας περνούν δια μέσου του διαφράγματος, του μύ που χωρίζει τον θώρακα από την κοιλιά στη θωρακική κοιλότητα. Φυσιολογικά το διάφραγμα βοηθά τον κατώτερο οισοφαγικό σφικτήρα να κρατήσει το οξύ μακριά από τον οισοφάγο. Όταν υπάρχει διαφραγματοκήλη η παλινδρόμηση συμβαίνει πιο εύκολα. Μπορεί να συμβεί σε κάθε ηλικία αλλά κυρίως σε άτομα μεγαλύτερα από τα 50 και είναι κατά τα άλλα μια ανατομικά ανωμαλία χωρίς ιδιαίτερες επιπτώσεις. Άλλοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλουν στην εκδήλωση της νόσου είναι:

• Η παχυσαρκία
• Η εγκυμοσύνη
• Το κάπνισμα
  
  Κοινά τρόφιμα που μπορεί να χειροτερέψουν την παλινδρόμηση είναι:
  1. Τα ξινά φρούτα
  2. Η σοκολάτα
  3. Πολλοί καφέδες
  4. Το αλκοόλ
  5. Τα αναψυκτικά
  6. Τα λιπαρά φαγητά
  7. Τα τηγανητά
  8. Τα πικάντικα
  9. τα καρυκεύματα
  10. Το κρεμμύδι, τα σκόρδα
  11. τα προϊόντα που έχουν σάλτσα ντομάτας: πχ; Πίτσα, σπαγγέτι με σάλτσα, κλπ
  
• ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ;
  Είναι σημαντικό να ξεχωρίσει κανείς ανάμεσα στη φυσιολογική και στην παθολογική παλινδρόμηση στα παιδιά। Τα παιδιά μπορεί να κάνουν εμετό η αναγωγές και να αναπτύσσονται φυσιολογικά. Παλινδρόμηση που κρατάει περισσότερο από 1 έτος γίνεται παλινδρομική νόσος. Η παλινδρόμηση είναι συχνή στα παιδιά και συχνά παραβλέπεται . Εκδηλώνεται με ναυτία, οπισθοστερνικό κάψιμο, βήχα, αναγωγές υγρών, λαρυγγίτιδα και αναπνευστικά προβλήματα όπως άσθμα, συριγμό η πνευμονία. Τα μικρά παιδιά γίνονται ευερέθιστα ενώ τα πολύ μικρά αρνούνται να σιτιστούν και έχουν καθυστέρηση στην ανάπτυξη. Τα πολύ μικρά παιδιά τα βοηθούμε να ρευτούν ενώ τα μεγαλύτερα τα συμβουλεύουμε να αποφεύγουν
• αναψυκυκτικά·
• γλυκά με σιρόπι
• σοκολάτα
• πικάντικα φαγητά
• όξινα όπως:πορτοκάλια, ντοματοειδή, πίτσα
• τηγανητά και λιπαρά φαγητά
• επίσης είναι χρήσιμο να ξαπλώνουν τουλάχιστον 2-3 ώρες μετά το φαγητό
  
  ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΓΟΠΝ;
  Εάν μετά την πάροδο 2 εβδομάδων βλέπετε ότι τα συμπτώματα δεν υποχωρούν η επιδεινώνονται πρέπει να επισκεφτείτε οπωσδήποτε γαστρεντερολόγο ο οποίος θα σας συμβουλέψει αρχικά να κάνετε κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής σας όπως:
• εάν καπνίζετε σταματήστε !
• εάν είστε υπέρβαρος: χάστε κιλά !
• αποφεύγετε τρόφιμα και ποτά που επιδεινώνουν τα συμπτώματα
• τρώτε μικρά και συχνά γεύματα !
• φοράτε άνετα ρούχα και όχι σφικτές ζώνες
• να κοιμάστε τουλάχιστον 2-3 ώρες μετά το φαγητό
• ανυψώνεται τη βάση του κρεβατιού
  

ΠΟΙΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ
1)ΑΝΤΙΟΞΙΝΑ
Η πρώτη θεραπεία που μπορεί να πάρει κάποιος είναι τα αντιόξινα(π।χ Maalox η Riopan που συνήθως μπορεί να τα πάρει και χωρίς συνταγή γιατρού και είναι συνδυασμοί αλάτων αλουμινίου, μαγνησίου η ασβεστίου με υδροξείδιο η διττανθρακικά για να εξουδετερώσουν το οξύ του στομάχου. Τα αντιόξινα όμως μπορεί να κάνουν παρενέργειες, το αλουμίνιο κάνει δυσκοιλιότητα και το μαγνήσιο διάρροια. Πολλές φορές το μαγνήσιο και το αλουμίνιο συνδυάζονται σε ένα σκεύασμα για να εξουδετερώσουν τις παρενέργειες. Το σκεύασμα Gavinson κάνει αφρό πάνω από το περιεχόμενο του στομάχου και εμποδίζει την παλινδρόμηση

2) Η2 ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ
Όπως σιμετιδίνη(Tagamet), Φαμοτιδίνη(Peptan), νιζατιδίνη(Axid) και τέλος ρανιτιδίνη(Zantac) μειώνουν το οξύ δίνονται από τα φαρμακεία σε χαμηλή δοσολογία χωρίς συνταγή η με συνταγή σε κανονική δοσολογία και μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα και να ελέγξουν τη νόσο μέχρι και σε ένα ποσοστό 50%

3)ΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΑΝΤΛΙΑΣ ΠΡΩΤΟΝΙΩΝ
Όπως ομεπραζόλη(Losec,Sedacid), λανσοπραζόλη(Laprazol), παντοπραζόλη(Zurcazol,Controloc) ραμπεπραζόλη(Pariet),εσομεπραζόλη(Nexium); Είναι φάρμακα πολύ αποτελεσματικά που ανακουφίζουν σχεδόν τελείως τα συμπτώματα και επουλώνουν τις βλεννογονικές βλάβες σχεδόν σε κάθε ασθενή με παλινδρόμηση

4)ΠΡΟΚΙΝΗΤΙΚΑ
Ενισχύουν το κατώτερο οισοφαγικό σφικτήρα και βοηθούν στη κένωση του στομάχου. Έχουν όμως παρενέργειες όπως κούραση , υπνηλία, άγχος και αυτό περιορίζει τις χρήσεις τους.
Σε πολλές περιπτώσεις γίνεται συνδυασμός χορήγησης φαρμάκων για καλύτερη αποτελεσματικότητα ανάλογα με τα συμπτώματα। Μιλήστε με τον γιατρό σας που γνωρίζει σε βάθος τα συμπτώματα σας και είναι υπεύθυνος για την αγωγής σας και το πιο σημαντικό:μην παίρνετε για μακρύ χρονικό διάστημα αγωγή χωρίς εξειδικευμένη ιατρική εξέταση(πχ. Γαστροσκόπηση)

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΤΑΝ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΠΙΜΕΝΟΥΝ;
Εάν τα συμπτώματα σας επιμένουν παρά την αλλαγή τρόπου ζωής και λήψη φαρμάκων χρειάζεται να κάνετε παραπάνω εξετάσεις όπως:

• Βαριούχο γεύμα : χρησιμοποιούνται ακτίνες για να απεικονιστούν ανωμαλίες όπως: ολισθαίνουσα διαφραγματοκήλη η άλλες ανατομικές η μορφολογικές αλλοιώσεις του οισοφάγου । Σε αυτή την εξέταση πίνετε ένα υγρό διάλυμα και μετά παίρνονται οι ακτινογραφίες. Αυτή βέβαια η εξέταση δεν απεικονίζει ήπια φλεγμονή αλλά απεικονίζει ίνωση(στένωση) η έλκος στον οισοφάγο.
• Ενδοσκόπηση ανωτέρου πεπτικού: είναι πιο αξιόπιστη από ένα βαριούχο γεύμα και μπορεί να γίνει είτε στο νοσοκομείο είτε σε ιδιωτικό ιατρείο॥ Ο γιατρός θα ψεκάσει με σπρέι ξυλοκαίνης το φάρυγγα και μετά αφού σας χορηγηθεί ήπια αναισθησία(μέθη) θα εισαγάγει ένα λεπτό εύκαμπτο σωλήνα (που λέγεται γαστροσκόπιο)με όραση υψηλής ευκρίνειας στην άκρη μέσα από το φάρυγγα στον οισοφάγο। Ενεργώντας σαν μικροσκοπική κάμερα το ενδοσκόπιο επιτρέπει στον γιατρό να δει την εσωτερική επιφάνεια του οισοφάγου και να ψάξει για ανωμαλίες. Εάν έχετε μέτρια προς σοβαρά συμπτώματα και η εξέταση αποκαλύψει βλεννογονική βλάβη δεν χρειάζεται να υποβληθείτε σε άλλες εξετάσεις. Ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να κάνει λήψη βιοψιών . Λεπτός καθετήρας με μικροσκοπικές δαγκάνες στην άκρη περνά μέσα από το γαστροσκόπιο για να πάρει μικρά κομματάκια από τον οισοφάγο. Τα ιστοτεμάχια ελέγχονται από ειδικό γιατρό τον παθολογοανατόμο στο μικροσκόπιο για να ελέγξει εάν υπάρχουν βλάβες από όξινη παλινδρόμηση και για να αποκλείσει άλλα σοβαρότερα προβλήματα εάν λοίμωξη η ανώμαλοι όγκοι δεν υπάρχουν .
• 24ωρη μέτρηση του pH περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός λεπτού σωλήνα μέσα στον οισοφάγο η την καθήλωση μιας μικρής συσκευής στον οισοφάγο που παραμένει για 24 48 ώρες.Ενώ εκτελείται κανονικά τις δραστηριότητες σας η συσκευή καταγράφει πότε και πόσο οξύ ανεβαίνει στον οισοφάγο. Το τεστ μπορεί να είναι χρήσιμο εάν συνδυάζεται με ένα προσεκτικά συμπληρωμένο ημερολόγιο που καταγράφει πότε , τι, και πόσο ο ασθενής έφαγε , κάτι που επιτρέπει στον γιατρό να βρει συσχετίσεις ανάμεσα στα συμπτώματα και τα παλινδρομικά επεισόδια Η διαδικασία είναι μερικές φορές χρήσιμη στη διερεύνηση αναπνευστικών προβλημάτων που περιλαμβάνουν: συριγμό και βήχα και προκαλούνται από παλινδρόμηση.
  Η τέλεια εξέταση για την παλινδρόμηση δεν υπάρχει και οι εξετάσεις δεν δείχνουν ακριβώς ότι η έκθεση του οισοφάγου στο οξύ συσχετίζεται επακριβώς με βλάβη του επιθηλίου.
  Εγχείρηση
  Η εγχείρηση είναι μια επιλογή όταν τα φάρμακα και η αλλαγή στον τρόπο ζωής δεν βοηθούν στον έλεγχο της γαστροοισοφαγικής παλινδρομικής νόσου. Επίσης μπορεί να είναι δυνητικά μια εναλλακτική λύση στην μακροχρόνια αγωγή με φάρμακα και στην κακή ποιότητα ζωής των ασθενών
  Η θολοπλαστική κατά Nissen είναι η κλασσική χειρουργική θεραπεία της ΓΟΠΝ. Κατά τη διάρκεια αυτής της εγχείρησης το ανώτερο μέρος του στομάχου τυλίγεται γύρω από τον κατώτερο οισοφαγικό σφικτήρα που έτσι τον δυναμώνει και έτσι αποφεύγεται η όξινη παλινδρόμηση και διορθώνεται επίσης εάν υπάρχει η ολισθαίνουσα διαφραγματοκήλη.
  Η θολοπλαστική κατά Nissen γίνεται σήμερα με λαπαροσκόπιο , ένα όργανο που εισέρχεται μέσω λεπτών οπών στην κοιλιακή κοιλότητα. Ο γιατρός τότε χρησιμοποιεί λεπτά όργανα που έχουν κάμερα για δει στην κοιλιά και στην πύελο. Όταν γίνεται από έμπειρους χειρουργούς η λαπαροσκοπική θολοπλαστική είναι ασφαλής και αποτελεσματική σε όλες τις ηλικίες ακόμη και στα μικρά παιδιά
  Η επέμβαση αναφέρεται ότι έχει τα ίδια αποτελέσματα με την κλασσική θολοπλαστική(ανοικτή εγχείρηση) και οι ασθενείς μπορεί να αφήσουν το νοσοκομείο σε 1-3 ημέρες και να γυρίσουν στην εργασία τους σε 2-3 εβδομάδες.
  Οι ενδοσκοπικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται για να διορθώσουν μια χρόνια παλινδρόμηση είναι το EndoCinch σύστημα ,το NDO Plicator, και το Stretta σύστημα। Αυτές οι τεχνικές χρειάζονται την χρήση ενός ενδοσκοπίου για να κάνει την αντιπαλινδρομική εγχείρηση. Τα EndoCinch and NDO Plicator συστήματα τοποθετούν ράμματα στον κατώτερο οισοφαγικό σφικτήρα για να δημιουργήσουν πτυχές που δυναμώνουν τον μύ. Το σύστημα Stretta χρησιμοποιεί ηλεκτρόδια για δημιουργήσει μικρά εγκαύματα στον κατώτερο οισοφαγικό σφικτήρα. Όταν το έγκαυμα επουλώνεται η ουλή που δημιουργείται βοηθά στο να δυναμώσει ο μυς. Τα μακροχρόνια αποτελέσματα από αυτές τις επεμβάσεις είναι ακόμη άγνωστα.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΗΣ ΓΟΠΝ;
Η χρόνια ΓΟΠΝ που δεν θεραπεύεται μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές. Η φλεγμονή του οισοφάγου από παλινδρομούν γαστρικό οξύ κάνει βλάβες στο επιθήλιο και προκαλεί αιμορραγία η έλκη-ονομάζεται και οισοφαγίτιδα. Οι ουλές από την επούλωση μπορεί να προκαλέσουν ίνωση και στένωση του οισοφάγου κάτι που κάνει δύσκολη την κατάποση Μερικοί ασθενείς αναπτύσσουν οισοφάγο Barett όπου τα κύτταρα στο επιθήλιο παίρνουν ανώμαλο σχήμα η χρώμα. Με το χρόνο μπορεί να οδηγήσουν σε οισοφαγικό καρκίνο που είναι συχνά θανατηφόρος Οι ασθενείς με ΓΟΠΝ . η με τις επιπλοκές της πρέπει να παρακολουθούνται στενά από γαστρεντερολόγο .Έρευνες έχουν δείξει ότι το η ΓΟΠΝ μπορεί να χειροτερέψει η να συμβάλει στη δημιουργία άσθματος, χρόνιου βήχα η πνευμονική ίνωσης.

ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΝΑ ΘΥΜΑΤΑΙ

• Συχνός οπισθοστερνικός καύσος η όξινη δυσπεψία είναι το πιο συχνό σύμπτωμα της παλινδρόμησης στους ενήλικες। Οποιοσδήποτε έχει καύσος 2 η περισσότερες φορές την εβδομάδα έχει παλινδρομική νόσο।
• Μπορεί να έχεις παλινδρόμηση χωρίς να έχεις καύσο।Τα συμπτώματα τότε είναι ξηρός βήχας, συμπτώματα άσθματος η διαταραχές στην κατάποση. Εάν χρησιμοποιείτε αντιόξινα για περισσότερο από 2 εβδομάδες πρέπει να σας δει γαστρεντερολόγος
• Οι περισσότεροι γιατροί μπορούν να αντιμετωπίσουν την γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο. Θα σας προτείνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής σας και αλλαγές στη δίαιτα για ανακουφιστούν τα συμπτώματα . Πολλοί ασθενείς χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή Η εγχείρηση είναι μια εναλλακτική θεραπευτική πρόταση
• Τα περισσότερα παιδιά είναι υγιή παρόλο που έχουν συχνά αναγωγές υγρών η κάνουν εμετό. Έχουν παλινδρόμηση από την πρώτη μέρα της ζωής τους। Εάν συνεχίζεται και μετά το 1ο χρόνο της ζωής τότε είναι πολύ πιθανό να είναι νόσος.
• Η εμμονή της παλινδρόμησης μαζί με άλλα συμπτώματα όπως ευερεθιστικότητα στα παιδιά , κοιλιακό η θωρακικό άλγος στα μεγαλύτερα παιδιά είναι νόσος. Η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος είναι αποτέλεσμα συχνών και επιμένουσων παλινδρομήσεων στα νήπια και στα παιδιά και μπορεί να προκαλέσει εμετό, βήχα και αναπνευστικά προβλήματα.