ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΔΥΣΦΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΩ ΚΟΙΛΙΑ-ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ

ΗΛΙΑΔΗΣ Χ. ΜΑΡΙΟΣ

Ειδικός Γαστρεντερολόγος

Τραπεζούντος 60 και Μεταμορφώσεως 23 (γωνία) 1ος όροφος

Καλαμαριά (απέναντι από τα Goodys

Τηλ:2310441023 κιν:6946682983

e-mail:iliadismarios@gmail.com blog:iliadismarios.blogspot.com

ΓΥΝΑΙΚΑ ΑΣΘΕΝΗΣ ΕΤΩΝ 60 ΜΕ ΔΥΣΦΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΩ ΚΟΙΛΙΑ

Η ασθενής είναι πωλήτρια σε πολυκατάστημα και εδώ και 10 μήνες περιγράφει διαλείποντα δηλαδή περιοδικά δυσφορία στην άνω κοιλιά. Όμως η ενόχληση χειροτέρεψε τον τελευταίο μήνα με πιο συχνή και επόμονη παρουσία. Ανησυχεί ότι κάτι κακό μπορεί να συμβαίνει. Θέλει να μάθει μήπως πάσχει από καρκίνο.


ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΟ ΣΥΧΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΩ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΔΥΣΦΟΡΙΑΣ;

• Πεπτικό έλκος που προκαλείται συχνά από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
• Μη ελκωτική δυσπεψία
• Χολοκυστοπάθεια(χολολιθίαση)
• Γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος
• Κοιλιοκάκη
• Παγκρεατίτιδα
• Παγκρεατικός καρκίνος
• Γαστρικός καρκίνος
• Μεσεντέρια ισχαιμία
• Μυοκαρδιακή ισχαιμία

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΕΣ ΟΙ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ;

• Ποιος είναι ο χαρακτήρας της δυσφορίας;
• Ποια είναι η εντόπιση;
• Ποια είναι η ένταση;
• Ποια είναι η ακτινοβολία;
• Ποια είναι η συχνότητα;
• Ποια είναι τα συνοδά συμπτώματα;
• Ποια είναι η διάρκεια των συμπτωμάτων;
• Υπάρχουν προηγούμενα επεισόδεια πόνου η δυσφορίας;
• Υπάρχουν προηγούμενες θεραπείες;
• Χειροτερεύει από φαγητό;(χολολιθίαση, μεσεντέρια ισχαιμία;πεπτικό έλκος;)
• Υπάρχουν νυκτερινά συμπτώματα;(γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση; έλκος;)
• Χειροτερεύει από κατάκλιση η απότομη κίνηση;(γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση)
• Χειροτερεύει από άσκηση(ισχαιμία καρδιάς)
• Υπάρχει μη ανοχή σε ορισμένα τρόφιμα; όπως σε γαλακτομικά;(μη ανοχή σε λακτόζη) σε προιόντα αλεύρου;

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΛΛΑ ΣΥΝΟΔΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ;

• Όξινη  παλινδρόμηση η οπισθοστερνικό αίσθημα καύσους υποδηλώνει γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο
• Ανορεξία ναυτία η εμετός υποδηλώνει γαστρικό έλκος, χολολιθίαση η απόφραξη στομάχου;
• Μεταγευματικό φούσκωμα  η εύκολος κορεσμός; υποδηλώνει πεπτικό έλκος μόλυνση με ελικοβακτρίδιο η μη ελκωτική δυσπεψία , αποφρακτική νόσο η δυσκινησία
• Φούσκωμα η κοιλιακή διάταση, αυξημένη παραγωγή αερίων;ερυγές η βορβορυγμοί; υποδηλώνει αποφρακτική νόσοχολολιθίαση η δυσαπορρόφηση . ευρέθιστο έντερο
• Διαταραχές κενώσεων υποδηλώνει δυσαπορρόφηση από κοιλιοκάκη η παγκρεατική ανεπάρκεια

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ;

• Απώλεια άιματος  με αιματέμεση η μέλαινα η αναιμία
• Προοδευτική μη προκλητή απώλεια βάρους;
• Προοδευτική δυσφαγία;
• Επιμένουσα ναυτία η εμετός;
• Επιγαστρική μάζα;
• Σιδηροπενική αναιμία;
• Κατανάλωση ελκωτικών φαρμάκων όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη η στεροειδή
• Προηγούμενο ιστορικό πεπτικού έλκους.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΙΑΤΡΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ;

• Γαστρικό η δωδεκαδακτυλικό έλκος;
• Χολολιθίαση;
• παγκρεατική φλεγμονή;
• κοιλική εγχείρηση;
• προηγούμενες εξετάσεις όπως βαριούχο γεύμα η ενδοσκόπηση;
• καρδιακή η μεσεντέρια ισχαιμία;
• σακχαρώδης διαβήτης που αναπτύκτηκε ξαφνικά υποδηλώνει παγκρεατική ανεπάρκεια και ίσως καρκίνο.
• υπάρχει ιστορικό αυτοανοσίας που πιθανών υποδηλώνει κοιλιοκάκη;

ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΗΨΗΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ;

• μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη;
• στεροειδή
• αντιβιοτικά
• σαλικυλικά
• νιτρώδη;
• διφοσφωνικά;
• θεοφυλλίνη;
• ανταγωνιστές ασβεστίου;
• αναλγητικά;
• αντιόξινα;

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ;

• κάπνισμα;
• αλκοόλ; που χειροτερεύει παγκρεατική νόσο
• καφέ;
• ζεστα και καυτερά η όξινες τροφές χειροτερεύουν γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο, το έλκος η τη μη ελκωτικη δυσπεψία.
• Διαιτητικές συνήθειες μεγάλη ποσότητα το βράδυ και ακατάλληλες ώρες;
• υπέρβαρος; παχύσαρκος;

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΌ;

• Πεπτικό έλκος;
• κακοήθεια στομάχου;

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΗ ΜΑΣ;
Η ασθενής περιγράφει τη δυσφορία σαν βάρος στην άνω κοιλιά με εύκολο κορεσμό μετά το φαγητό.Είναι χειρότερα τη νύχτα και μετά από ένα μεγάλο γεύμα. Αρνείται οτι υπάρχουν επικίνδυνα συμπτώματα. Δεν έχει ιστορικό πεπτικού έλκους. Λήψη αντιοξίνων και Η2 αναστολέων για 2 εβδομάδες δεν έχει αποτέλεσμα.
Εχει ιστορικό υπερχοληστεριναιμίας για την οποία παίρνει στατίνη και παλιά καπνίστρια. Καταναλώνει 30 μονάδες αλκοόλ την εβδομάδα. Η δίαιτα της είναι φτωχή με πολλά έτοιμα προιόντα και ειδικά το βράδυ. Βρίσκει ότι είναι δύσκολο να ασκηθεί και συνήθως πάει στη δουλεία της με το αυτοκίνητο που είναι περίπου 2 χιλιόμετρα από το σπίτι της.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ;
Υπάρχει αναιμία; ίκτερος; λεμφαδενοπάθεια;
Υπάρχει υπερκλείδιοι λεμφαδένες;
Υπάρχουν στοιχεία δυσαπορρόφησης βιταμινών; η αλάτων;
Υπάρχουν ουλές στο δέρμα;
Κοιλιακή διάταση;
Κοιλιακή μάζα; εντόπιση; μέγεθος; χαρακτήρας;
Κοιλιακή ευαισθησία;
Ηπατομεγαλία;
Παφλασμός;
Διαταραχή εντερικών ήχων;


ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΗ ΜΑΣ;
Στην κλινική εξέταση βρίσκουμε ότι είναι υπερβαρη με δείκτη μαζα σώματος 29. Δεν υπάρχει χλωμάδα η ίκτερος, Δεν υπάρχουν ψηλαφητοί λεμφαδένες. Η εξέταση της κοιλιάς φανερώνει μια μη ειδική ευαισθησία χωρίς σύσπαση η αναπηδώσα ευαισθησία. Δεν υπάρχει ψηλαφητή οργανομεγαλία η μάζα και οι εντερικοί ήχοι ακούγονται φυσιολογικοί.


ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΙΟ ΠΙΘΑΝΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ;
Η γυναίκα έχει τα κλασσικά συμπτωματα της δυσπεψίας. Κεντρικά στην άνω κοιλιά η οπισθοστερνική δυσφορία με βάρος , ανησυχία μεταγευματικό φούσκωμα και εύκολος κορεσμός. Η δυσφορία συχνά συσχετίζεται με λήψη φαγητού , πείνα μερικά τρόφιμα και κάποιες ώρες της ημέρας. Δεν υπάρχουν επικίνδυνα για τη ζωή της άμεσα συμπτώματα,


ΤΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ;
Όλοι οι ασθενείς δεν χρειάζονται ερευνα. Δεν χρειαζεται νε γίνεται ενδοσκόπηση σε ασθενείς με δυσπεψία χωρίς επικίνδυνα για τη ζωή συμπτώματα εκτός αν ο ασθενής είναι πάνω από 40-45 ετών η υπάρχουν χρόνια συμπτώματα. Επειδή δεν έχει επικίνδυνα συμπτώματα παίρνονται γενικά μέτρα, γίνεται έλεγχος για ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και έναρξη θεραπείας.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ;

• Εξήγηση των συμπτωμάτων και καθυσήχαση ότι εφόσον δεν υπάρχουν επικίνδυνα συμπτώματα ο κίνδυνος για καρκίνο είναι μικρός.
• Αλλαγές του τρόπου ζωής: διακοπή του καπνίσματος, μείωση η διακοπή αλκοόλ, απώλεια βάρους.
• Διαιτητικές οδηγίες: υγιεινή διατροφή, μείωση καρυκευμάτων, μείωση όξινων τροφών και αποφυγή τροφών που χειροτερεύουν τα συμπτώματα,
• Συμβουλή για είσοδο σε ιστοσελίδες για περισσότερη ενημέρωση,
• Εξετάζουμε αν υπάρχουν φάρμακα που χειροτερεύουν τα συμπτώματα είναι είναι συνταγογραφημένα είτε είναι ελεύθερα.
• Σε πρώτη ανάγκη συνιστάται η λήψη αντιόξινων η H2 αναστολέων .

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ PPI Η ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ.
Εάν τα γενικά μέτρα δεν αποδώσουν δίνεται μια θεραπεία με κανονική δόση PPI (π.χ ομεπραζόλη 40 mg η λανσοπραζόλης 30 mg) για 1 μήνα και έλεγχο για ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού με ένα ειδικό τεστ αναπνοής και εάν βγεί θετικό χορήγηση τριπλής θεραπείας. Για να γίνει το τεστ αναπνοής πρέπει να διακοπούν τα PPI για τουλάχιστον 2 εβδομάδες.

ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΧΟΡΗΓΗΘΟΥΝ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ;
Η προσθήκη H2 αναστολέων όπως ρανιτιδίνη 150 mg 2 φορές την ημέρα και ένα προκινητικό όπως η δομπεριδόνη 10 mg τρείς φορές την ημέρα για ένα παραπάνω μήνα εάν η προηγούμενη θεραπεία δεν αποδώσει. Από τη στιγμή που τα συμπτώματα ελέγχονται γίνεται μια σταδιακή μείωση της δόσης των φαρμάκων.

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΜΩΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΘΕΝΗ ΜΑΣ;
Η ασθενή μας διέκοψε το κάπνισμα, μείωσε τη λήψη αλκοόλ, και αρχισε να περπατά για να πάει στη δουλειά της. Δυστυχώς δεν κατάφερε να μειώσει το βάρος του παρ'ολα αυτά. Δοκίμασε μια θεραπεία 1 μήνα με ομεπραζόλη 40 mg την ημέρα, και παρ'ολο που τα συμπτώματα βελτιώθηκαν δεν πέρασαν εντελώς. Εκανε και το τεστ αναπνοής που βρέθηκε αρνητικό. Ανησυχεί ότι τα συμπτώματα της που επιμένουν κρύβουν κάτι σοβαρό και γυρνά στο ιατρείο για επανέλεγχο.


ΤΙ ΘΑ ΠΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΑΣΘΕΝΗ ΤΩΡΑ;
Οι περισσότεροι ασθενείς με δυσπεψία χωρίς ανησυχυτικά συμπτώματα που δεν απαντούν σε αλλαγές του τρόπου ζωής η καταστολή του οξέος ,η εκρίζωση του ελικοβακτηριδίου εάν το τεστ αναπνοής βγεί θετικό έχουν μη ελκωτική δυσπεψία. Παρ'όλα αυτά επειδή η ασθενής είναι πάνω από 45 και τα συμπτώματα επιμένουν τη συστήνουμε να κάνει ενδοσκόπηση του ανωτέρου πεπτικού  για ανεύρεση οργανικής αιτίας της δυσπεψίας.

ΠΟΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΔΥΣΠΕΨΙΑΣ;

• Πεπτικό έλκος
• Οισοφαγίτιδα από παλινδρόμηση οξέος
• Γαστρίτιδα η δωδεκαδακτυλίτιδα
• Χολολιθίαση
• Γαστρικός καρκίνος.

ΠΟΙΕΣ ΑΛΛΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ;
Χρειάζονται να γίνουν κάποιες αιματολογικές εξετάσεις όπως:

• Γενική αίματος για έλεγχο αναιμίας η θρομβοκυτταροπενίας
• Έλεγχο ηπατικής λειτουργίας και έλεγχος πηκτικότητας
• CRP που είναι δείκτης φλεγμονής και λοίμωξης
• Αμυλάση πουανεβαίνει σε παγκρεατίτιδα
• Ανοσοσφαιρίνη Α (IgA) αντιενδομυσιακά αντισώματα και anti-tTGA(τρανσγλουταμινάση) που είναι ειδικές εξετάσεις για κοιλιοκάκη.
• Οι καρκινικοί δείκτες δεν ενδείκνονται σαν πρώτη εξέταση.

ΤΙ ΘΑ ΔΕΙΞΕΙ Η ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ;
Η ενδοσκόπηση θα δείξει πεπτικό έλκος , φλεγμονή, η κακοήθεια. Θα ληφτουν ιστοτεμάχια για ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Για να γίνει αυτό οι ασθενείς δεν πρέπει να έχουν πάρει PPI η Η2 αναστολείς  για 2 εβδομάδες γιατι η καταστολή του οξέος μπορεί να καλύψει ένα οισοφαγικό η γαστρικό αδενοκαρκίνωμα.

ΤΙ ΘΑ ΔΕΙΞΕΙ ΕΝΑ ΒΑΡΙΟΥΧΟ ΓΕΥΜΑ;
Αυτό θα γίνει εάν υπάρχει αντένδειξη για γαστροσκόπηση  και χρειάζεται έλεγχος για απόφραξη πυλωρού.

ΤΙ ΘΑ ΔΕΙΞΕΙ  ΕΝΑΣ ΚΟΙΛΙΑΚΟΣ ΥΠΕΡΗΧΟΣ;
Ένας υπέρηχος θα δείξει μια χολολιθίαση η μια παγκρεατική φλεγμονή ,ατροφία η μάζα του παγκρέατος. Εάν ανιχτευτεί μια βλάβη του παγκρέατος περαιτέρω έλεγχος με αξονική τομογραφία η μαγνητική τομογραφία του παγκρέατος η του χοληδόχου πόρου.


ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΑΣ;
Η ασθενής μας έκανε αιματολογικές εξετάσεις που ήταν φυσιολογικές ακόμα και οι εξετάσεις για κοιλιοκάκη. Κατόπιν έκανε γαστροσκόπηση που ήταν φυσιολογική  μετά έκανε έναν διακοιλιακό υπέρηχο που και αυτός ήταν φυσιολογικός. Οι βιοψίες του στομάχου ήταν αρνητικές για κακοήθεια η για μόλυνση από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Η ασθενής μας εξακολουθεί να ανησυχεί.


ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΩΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ  ΑΣΘΕΝΗ ΜΑΣ ΠΟΥ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΕΙ;
Μη ελκωτική δυσπεψία ορίζεται κάθε δυσφορία  στην άνω κοιλία που διαρκεί πάνω από 4 εβδομάδες , σχετίζεται με γεύματα και για την οποία δεν ανευρίσκεται καμμιά αιτιολογία.

• Καθησυχάζουμε την ασθενή: μια  φιλική και ανθρώπινη προσέγγιση τονίζοντας τη καλοήθη φύση της δυσπεψίας. Δεν υπάρχει ένδειξη καρκίνου και αυτή η πάθηση δεν εξελίσσεται σε καρκίνο.
• Παίρνουμε γενικά μέτρα: τονίζουμε τη σωστή τήρηση των ήδη λαμβανομένων μέτρων
• Διακόπτουμε φάρμακα που δεν έχουν αποτελεσματικότητα και χρησιμοποιούμε φάρμακα που είναι αποτελεσματικά στην χαμηλότερη δόση.
• Παίρνουμε συμπληρωματικά μέτρα:Δοκιμάζουμε δομπεριδόνη 10 mg 3 φορές την ημέρα(προκινητικά για συμπτώματα δυσκινησίας)
• Δοκιμάζουμε αμινοτρυπτιλίνη 10 mg η άλλο αντικαταθλιπτικό 1 φορά την ημέρα το βράδυ
• Κάνουμε συνδυασμό των παραπάνω θεραπειών
• Κάνουμε κάποιους διαιτητικούς περιορισμούς
• Προτείνουμε συμπηρωματικές εναλλακτικές θεραπείες όπως: αρωματοθεραπεία , υπνοθεραπεία, η ψυχολογική θεραπεία συμπεριφοράς.